Ian Joseph Somerhalder, 8 Aralık 1978 tarihinde Covington, Louisiana'da dünyaya gelmiştir. Küçük bir güney kasabasında büyüyen Somerhalder, 10 yaşında modellik kariyerine başlayarak Versace, Calvin Klein ve Dolce & Gabbana gibi prestijli markalarla çalıştı. 17 yaşında oyunculuk tutkusunun peşinden gitmeye karar vererek bu alanda eğitimler aldı.
Kariyerinin başlarında "Young Americans" gibi dizilerde ve "The Rules of Attraction" gibi filmlerde yer aldı. Ancak ona uluslararası alanda ilk büyük tanınırlığı getiren rol, J.J. Abrams'ın fenomen dizisi "Lost" (2004–2010) ile oldu. Dizinin ilk ana karakterlerinden biri olan Boone Carlyle'ı canlandıran Somerhalder, dizinin küresel başarısıyla birlikte geniş kitlelerce tanındı ve performansıyla beğeni topladı.
Fakat Somerhalder'ı küresel bir ikon ve televizyonun en unutulmaz karakterlerinden birinin yüzü haline getiren proje, "The Vampire Diaries" (2009–2017) dizisindeki Damon Salvatore rolü oldu. Kötücül, karizmatik ve alaycı vampir Damon karakterine getirdiği yorum, onu dizinin en popüler figürlerinden biri yaptı. Somerhalder'ın karakteri canlandırmadaki başarısı, ona dünya çapında milyonlarca hayran kazandırdı ve kariyerini zirveye taşıdı. Dizi boyunca sadece oyunculuk yapmakla kalmadı, aynı zamanda bazı bölümlerde yönetmenlik koltuğuna da oturdu.
"The Vampire Diaries" sonrasında, Netflix yapımı bilim kurgu-korku dizisi "V Wars"ta (2019) hem başrol oyuncusu Dr. Luther Swann olarak yer aldı hem de projenin yapımcılığını üstlendi.
Oyunculuğun ötesinde Somerhalder, tutkulu bir çevre aktivisti ve hayırseverdir. 2010 yılında, çevre koruma ve hayvan hakları konularında projeler geliştirmek amacıyla Ian Somerhalder Vakfı'nı (ISF) kurdu. Bu alandaki çalışmaları nedeniyle Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından İyi Niyet Elçisi olarak atanmıştır. Ayrıca, "The Vampire Diaries" dizisindeki rol arkadaşı Paul Wesley ile birlikte "Brother's Bond Bourbon" adını verdikleri bir viski markasını kurarak iş dünyasına da adım atmıştır.