Tarık Akan
Tarık Tahsin Üregül, sahne adıyla Tarık Akan, 13 Aralık 1949 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelmiştir. Türk sinemasının en yakışıklı ve en karizmatik "jön"lerinden biri olarak başladığı kariyerini, zamanla toplumsal duyarlılığı yüksek, politik ve cesur rollerle taçlandırarak sinema tarihinin en saygın ve en önemli aktörlerinden biri haline gelmiştir.
Asker olan babasının görevi nedeniyle Erzurum ve Kayseri gibi Anadolu'nun çeşitli şehirlerinde büyüyen Akan, Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği ve ardından İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü'nden mezun oldu. Sinemaya adım atışı, 1971 yılında Ses dergisinin düzenlediği oyunculuk yarışmasında birinci olmasıyla gerçekleşti. Bu başarı, onun için sinema dünyasının kapılarını ardına kadar araladı.
1970'li yılların başında, özellikle Ertem Eğilmez'in yönettiği Arzu Film yapımı filmlerle bir anda Türkiye'nin en popüler yıldızı haline geldi. "Ah Nerede", "Mavi Boncuk", "Sev Kardeşim", "Tatlı Dillim" ve "Yalancı Yarim" gibi romantik komedilerde canlandırdığı yakışıklı, romantik ve çapkın Ferit karakteriyle genç kızların sevgilisi oldu. Bu dönemde Gülşen Bubikoğlu ve Emel Sayın gibi dönemin ünlü kadın yıldızlarıyla unutulmaz bir uyum yakaladı. Ancak bu ticari başarının yanı sıra, "Canım Kardeşim" (1973) gibi dram filmlerindeki performansıyla da oyunculuk yeteneğinin derinliğini gösterdi.
1970'lerin sonlarına doğru kariyerinde radikal bir değişikliğe gitti. Popüler romantik komedilerden uzaklaşarak, toplumsal sorunları eleştiren, politik mesajlar içeren ve daha gerçekçi karakterlere yöneldi. Bu dönem, onun bir "star"dan, usta bir "aktör"e dönüştüğü yıllar oldu. Zeki Ökten'in yönettiği "Sürü" (1978) ve Cüneyt Arkın'la başrolü paylaştığı "Maden" (1978) filmleri, bu yeni dönemin başlangıcı oldu. Bu filmlerdeki performansıyla büyük beğeni topladı ve Altın Portakal Film Festivali'nde ödüller kazandı.
Ancak Tarık Akan'ı uluslararası alanda tanınır kılan ve kariyerinin zirvesine taşıyan rol, şüphesiz Şerif Gören ve Yılmaz Güney'in yönettiği 1982 yapımı "Yol" filmi oldu. Filmde canlandırdığı Seyit Ali karakteri, ona Cannes Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu dalında adaylık getirdi ve film, festivalin en büyük ödülü olan Altın Palmiye'yi kazandı. "Yol", Akan'ın sanat hayatının en önemli ve en cesur adımı olarak kabul edilir.
12 Eylül 1980 darbesinin ardından siyasi görüşleri nedeniyle yargılanan ve hapis yatan Akan, bu süreçte yaşadıklarını "Anne Kafamda Bit Var" adlı kitabında anlattı. Sanat hayatı boyunca 111 filmde rol alan ve sayısız ödül kazanan Akan, aynı zamanda eğitimle de yakından ilgilendi ve Nazım Hikmet Vakfı'nın kurucuları arasında yer alarak Bakırköy'deki Taş Mektep'in yönetimini üstlendi.
Akciğer kanseriyle mücadele eden usta sanatçı, 16 Eylül 2016 tarihinde, 66 yaşında İstanbul'da hayata gözlerini yumdu. Tarık Akan, yakışıklılığı ve karizmasıyla başladığı kariyerini, toplumsal sorumluluk bilinci ve cesur duruşuyla birleştirerek Türk sinemasında silinmez bir iz bırakmış, hem bir sinema efsanesi hem de bir aydın olarak her zaman hatırlanacaktır.
